Opcje widoku
Powiększ tekst
Powiększ tekst
Pomniejsz tekst
Pomniejsz tekst
Kontrast
Kontrast
Podkreślenie linków
Podkreślenie linków
Deklaracja Dostępności
Deklaracja Dostępności
Reset
Reset

Historia szkoły

Historia szkoły

Rozwój szkolnictwa we wsi Swornegacie Szkoła parafialna.

  Przywilej pochodzący z 1382 r. dowodzi, że we wsi Swornegacie już w owym czasie istniała szkoła parafialna. Kolejne wzmianki o działaniu szkoły pochodzą z dokumentacji wizytacji kościelnej przeprowadzonej w latach 1652/53 r. wg której nauczycielowi wypłacano pensję w wys. 2 florenów kwartalnie.

W XVIII wieku prawdopodobnie nastąpił pewien regres, w dokumentach wizytacyjnych z tego okresu nie wspomina się o pobieranej opłacie szkolnej dla organisty pełniącego jak to było w zwyczaju szkół wiejskich funkcję nauczyciela, ani o działającej przy kościele szkole parafialnej. Na przełomie XVIII/ XIX wieku na działce kościelnej powstały nowe budynki.

W 1822 r. wśród nich pojawiła się nowa szkoła. W pierwszej połowie XIX wieku wieś i zabudowania kościelne często nękały pożary, które prawdopodobnie nie oszczędziły budynku szkolnego między 1822 a 1868 rokiem.

Pod koniec XIX wieku wieś przeżywała falę ożywionego rozwoju.

  W Swornegaciach ponownie wybudowano szkołę katolicką, trzyklasową, do której uczęszczało 153 dzieci ze wsi Swornegacie i okolic. W roku 1886 pojawił się w Swornegaciach pierwszy wykwalifikowany nauczyciel, był nim przysłany przez zaborców, wysłużony, pruski oficer. Utworzono jednoklasową katolicką szkołę, Uczęszczanie do niej było przymusowe.

Szkoła ta najprawdopodobniej znajdowała się w budynku, który po I wojnie światowej kupił Maksymilian Wiśniewski, dzierżawca jezior. Lekcje prowadzone były w godzinach rannych: od godziny 5.00 do 9.00. Dzieci uczyły się matematyki, języka niemieckiego i historii. Ferie odbywały się w czasie żniw i jesienią. Niebawem wieś Swornegacie zaczęła się rozrastać, zwiększała się liczba ludności, do szkoły zaczęło uczęszczać coraz więcej dzieci.

Zaistniała więc konieczność wprowadzenia zmian organizacyjnych szkoły. Ilość dzieci w wieku szkolnym wzrosła do 240. Pobudowano nowe szkoły na Zaniach i w Swornegaciach. Wprowadzono nowe przedmioty geografię, fizykę i chemię.

W lutym 1920 roku wieś została wyzwolona spod jarzma niemieckiego, także i szkoła z niemieckiej stała się polską.

  Pierwszym kierownikiem polskiej szkoły był Alfons Murawski. Polityka oświatowa XIX/ XX wieku i jej wpływ na rozwój szkolnictwa w powiecie chojnickim.

W 1920 roku utworzono inspektorat szkolny w Chojnicach, przejął on kompetencje pruskiej Kreisschulinspektion Konitz. Polskie władze wprowadziły obowiązek pobierania nauki w szkołach publicznych, dzieci mogły też za zgodą władz szkolnych pobierać naukę prywatną lub w szkołach średnich. Ustawa o zakładaniu i utrzymaniu publicznych szkół powszechnych z dnia 17.02.1922 r. nie wprowadziła jednolitej szkoły początkowej na terenie Polski. Stopień organizacyjny szkoły został uzależniony od ilości dzieci szkolnych w danym obwodzie, w miejscowościach do 60 dzieci organizowano szkołę jednoklasową, z jednym nauczycielem; od 61 – 100 dzieci szkołę dwuklasową z dwoma nauczycielami; od 101 – 150 dzieci szkołę trzyklasową z trzema nauczycielami itd. Szkołę 7- klasową zakładano w przypadku uczęszczania w danym okręgu, ponad trzysta dzieci. W 1932 r. w powiecie chojnickim było 109 szkół. Rok szkolny1932/33 był rokiem reform w resorcie szkolnictwa. Zmiany te miały ułatwić państwu organizacje wychowania i kształcenia na terenie całego kraju. Szkoły powszechne w Rzeczypospolitej miały charakter koedukacyjny, tylko w wyjątkowych sytuacjach dopuszczało się szkoły męskie, albo żeńskie.

Nauka w zakresie szkoły powszechnej była obowiązkowa, obowiązek szkolny każdego dziecka trwał 7 lat.

  Reforma wprowadziła również organizacje w szkołach podstawowych od I- III stopnia. Szkoła I- go stopnia posiadała cztery klasy, szkoły powszechne I stopnia posiadały sześć klas i III stopnia – klas 7.

We wsi Swornegacie funkcjonowała szkoła pięcioklasowa Zakres materiału i plany godzin dla szkół powszechnych wszystkich szczebli określały programy nauki.

  Na przełomie lat 30-tych w szkołach były przeprowadzane badania pod względem sanitarno- higienicznym, kontrolę taką przeprowadzono również w Swornegaciach. W dokumentacji pokontrolnej zachowały się następujące informacje:

  • rok wzniesienia szkoły – 1920r. ilość izb lekcyjnych – 6
  • liczba dzieci – 241
  • stopień organizacji szkoły – II

W wyniku tej kontroli, ujawniono fakt, że w szkołach wiejskich uczniowie nie mieli opieki lekarskiej, istniała ona tylko w szkołach miejskich.

  Szkolnictwo w Swornegaciach po roku 1920. Nauczanie dzieci w Swornegaciach odbywało się w drewnianym budynku, była tam jednak niewystarczająca ilość sal lekcyjnych, więc zajęcia organizowane były również w wynajętych w sąsiedztwie budynkach: u rodziny Meloch i u zduna o nazwisku Schreck. Naukę w tej szkole pobierały dzieci mieszkające w samej wsi. Kierownikiem szkoły był wówczas Bolesław Redlarski, nauczyciel stosujący surowe zasady wychowania i nauczania. W pięcioklasowej szkole było 7 oddziałów, ponadto klasy były rozdzielone na żeńskie i męskie.

  Niedaleko Swornegaci działała druga szkoła, dla rozproszonych okolicznych osad, oddalona od wsi ok. 3 km., na Zaniach. Uczęszczały do niej dzieci z Zanii i Kokoszki. Nauczycielką w tej szkole była Anna Bukowska. W roku 1930 do szkoły w Swornegaciach uczęszczało 181 dzieci z samej wsi oraz z Płęsna i Drzewicza. Była to jeszcze szkoła 5- klasowa z pięcioma oddziałami. Do dyspozycji uczniowie mieli 218 książek.

W roku szkolnym 1930/1931 dzieci ze Swornegaci i okolic rozpoczęły naukę w nowym murowanym budynku szkoły, kierownikiem nadal był B. Redlarski. Szkołę na Zaniach zlikwidowano a pani Anna Bukowska swoją pracę nauczycielską kontynuowała w nowej szkole. Była to już placówka siedmioklasowa m. in. poza kierownikiem pracowali : Franciszek Zakrzewski, Franciszek Redlarski, Janina Redlarska

  Budynek nowej, murowanej szkoły służył też w latach międzywojennych, w czasie letnich wakacji, jako ośrodek kolonijny dla dzieci i młodzieży z polskich miast. W czasie II wojny światowej do szkoły powrócił jako obowiązujący język niemiecki, uczyło w niej 4 niemieckich nauczycieli, nadal pozostała szkołą siedmioklasową, zdarzało się jednak, że klasy były łączone. Po roku 1945 szkołą kierowali kolejno: Feliks Gierszewski, Gospodarek, Łojewski, Stefania Iwicka, Bernard Chmielewski, Paweł Trapp, mgr Zdzisław Pubanc.

  Zespół Szkół. W 1999 roku polskie szkolnictwo przeszło duże zmiany organizacyjne i edukacyjne, utworzono gimnazja. W Swornegaciach powstał Zespół Szkół (w ramach którego funkcjonuje szkoła podstawowa i gimnazjum), dyrektorem którego została Jadwiga Rudnik, obecnie jest nim mgr Zdzisław Bucław. Przy szkole istnieje sala gimnastyczna oraz jedyny w Polsce internat przy szkole podstawowej i gimnazjum.

  Internat Zespołu Szkół w Swornegaciach. 15 lutego 1966 roku we wsi Swornegacie został oddany do użytku jeden z nielicznych internatów w Polsce . Placówka została zlokalizowana w pobliżu szkoły, w budynkach kolonijnych wzniesionych wcześniej przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej. Z czasem wychowanków w internacie zaczęło przybywać, na początku lat 70- tych podjęto starania o rozpoczęcie budowy nowego internatu i sali gimnastycznej. Ostateczną decyzję podjął  o wybudowaniu nowego internatu Kurator Oświaty i Wychowania w Bydgoszczy. Inwestycję tę wsparł również Związek Regionalny Spółdzielni Inwalidów w Bydgoszczy. Budowę rozpoczęto w połowie 1985 roku, 15 lutego 1988 roku odbyła się uroczystość otwarcia nowej placówki. W okresie ferii zimowych i letnich służy jako ośrodek sportowy, kolonijny i wypoczynkowy.

Oprac. na podst. „Swornegacie. Monografia wsi” przygotowała Donata Gierszewska

Data dodania: 2018-08-31 12:25:24
Data edycji: 2018-10-24 18:55:16
Ilość wyświetleń: 4773

Konkursy

Zgłoś się do konkursu szkolnego! Nabór trwa jeszcze kilka dni!
Więcej informacji

Ankiety

Weź udział w jednej z ankiet szkolnych! Twoja opinia jest ważna!
Więcej informacji

Klasy

Przejdź na stronę swojej klasy zobacz najnowsze wpisy i bądź na bieżąco!
Więcej informacji
Godło
Bądź z nami
Aktualności i informacje
Biuletynu Informacji Publicznej
Biuletynu Informacji Publicznej